नवी दिल्लीः राज्य विमा महामंडळाच्या (ESIC) विमाधारकांना (Insured Persons) 1 एप्रिलपासून सर्व 735 जिल्ह्यांमध्ये ESI योजनेंतर्गत (ESI scheme) आरोग्य सेवा उपलब्ध होणार आहे. सध्या ESIC च्या आयपींसाठी आरोग्य सेवा 387 जिल्ह्यांत आणि 187 जिल्ह्यांत अंशतः उपलब्ध आहेत. असे 161 जिल्हे आहेत जिथे या सेवा उपलब्ध नाहीत. ज्यांचे मासिक उत्पन्न 21,000 रुपये किंवा त्यापेक्षा कमी आहे, अशा कर्मचार्यांना ESIC चा लाभ मिळणार आहे. दिव्यांगांच्या बाबतीत उत्पन्नाची मर्यादा 25,000 रुपये आहे. (ESIC Beneficiaries To Get Health Services In All Districts From 1 April 2021)
ESIC कर्मचारी विमा योजना ही सरकारी आणि खासगी क्षेत्रातील कर्मचार्यांसाठी आरोग्य विमा योजना
ESIC आयुषमान भारत प्रधानमंत्री जन आरोग्य योजना (Ayushman Bharat Pradhan Mantri Jan Arogya Yojana- ABPMJAY) अंतर्गत येणारी रुग्णालये आणि आरोग्य केंद्रांद्वारे आरोग्य सेवा प्रदान करते. तशा पद्धतींचा करारही काही महिन्यांपूर्वी झाला होता. ESIC कर्मचारी विमा योजना ही सरकारी आणि खासगी क्षेत्रातील कर्मचार्यांसाठी आरोग्य विमा योजना आहे. ज्या संस्थेत 10 ते 20 कर्मचारी किंवा अधिक कर्मचारी काम करतात, त्यांच्यासाठी ही योजना लागू आहे आणि ही योजना केंद्रीय कामगार आणि रोजगार मंत्रालयाच्या अंतर्गत चालविली जाते.
नोंदणी कशी करावी?
ESIC नोंदणी नियोक्ताद्वारे केली जाते. यासाठी कर्मचार्यास कुटुंबातील सदस्यांविषयी माहिती द्यावी लागते. कर्मचार्यालाही निर्णय घ्यावा लागेल.
ESIC मध्ये दोन्ही कर्मचारी आणि नियोक्ते ESIC मध्ये योगदान देतात. सध्या कर्मचारी पगाराच्या 0.75% ESIC द्वारे आणि नियोक्त्याने 3.25% दिले योगदान ESIC मध्ये देत आहेत. ज्या कर्मचाऱ्यांचा सरासरी पगार दररोज 137 रुपये आहे, त्यांना योगदान देण्याची गरज नाही.
ESI योजनेत देण्यात येणारे फायदे
>> या योजनेंतर्गत येणाऱ्या कर्मचाऱ्यांना आणि त्यांच्यावर अवलंबून असलेल्या लाभार्थ्यांना 11 प्रकारचे लाभ दिले जातात.
>> ESIC योजनेंतर्गत कर्मचारी आणि त्याच्या कुटुंबास वैद्यकीय सुविधा पुरविल्या जातात.
>> तसेच तब्येत खराब झाल्यास नि: शुल्क उपचार उपलब्ध आहेत.
>> ईएसआयसी दवाखाना आणि रुग्णालयातील कर्मचाऱ्यांवर मोफत उपचार केले जाते.
>> गंभीर आजार झाल्यास त्याला खासगी रुग्णालयात संदर्भित केले जाते. खासगी रुग्णालयात दाखल झाल्यावर संपूर्ण खर्च ESIC ने उचलला आहे.
>> जर कर्मचार्यास गंभीर आजार असेल आणि आजारपणामुळे ते काम करण्यास असमर्थ असतील तर ESIC त्या कर्मचार्यास त्याच्या पगाराच्या 70 टक्के रक्कम देईल.
>> ESIC मध्ये महिलांना प्रसूती रजा मिळते. प्रसूती रजासह 6 महिन्यांचा पगार उपलब्ध आहे. ESIC केवळ 6 महिन्यांचा पगार देते.
>> कर्मचार्याच्या मृत्यूनंतरही ESIC उपयुक्त आहे. ESIC कडून अंत्यसंस्कारासाठी 15,000 रुपये मिळतात
>> विमाधारकाच्या मृत्यूवर त्याच्या अवलंबितास पेन्शन मिळते. ESIC द्वारे आश्रित व्यक्तींना लाइफटाइम पेन्शन दिली जाते.