कोल्हापूर/जळगाव – कृषी व त्यातील शाश्वत विकासातील सातत्य व मोलाच्या योगदानाबद्दल जैन इरिगेशन सिस्टीम्स लि. उपाध्यक्ष तथा व्यवस्थापकिय संचालक व जैन फार्मफ्रेश फूड्स ली चे अध्यक्ष अनिल जैन यांना येथील डॉ. डी. वाय. पाटील कृषी व तांत्रिक विद्यापीठाच्या वतीने आयोजित दिमाखदार सोहळ्यात आज डॉक्टर ऑफ सायन्स (D.Sc.) (ऑनॉरिस कॉसा) ही पदवी प्रदान करण्यात आली.
विद्यापीठाच्या पहिल्या पदवीदान दीक्षांत समारंभात राज्याचे उद्योग मंत्री उदय सामंत, विद्यापीठाचे कुलपती संजय पाटील, संस्थेचे विश्वस्त पृथ्वीराज पाटील, कुलगुरू प्रा. डॉ. के प्रथापन, रजिस्ट्रार डॉ. खोत यांच्यासह मान्यवरांच्या उपस्थितीत प्रदान करण्यात आली. याचवेळी अॅग्रोवनचे संपादक आदिनाथ चव्हाण यांना पत्रकारितेतील महत्वपूर्ण योगदानाबद्दल डी. लिट ही पदवी प्रदान करण्यात आली.
सन २०२१ मध्ये स्थापन झालेले डॉ. डी. वाय. पाटील कृषी व तांत्रीक विद्यापीठ हे देशातील पहिले मान्यताप्राप्त खासगी विद्यापीठ आहे. या कार्यक्रमात सन्मानदर्शक पदव्यांसोबत ६६३ हून अधिक विद्यार्थ्यांना पदव्या प्रदान करण्यात आल्यात. डॉ संजय पाटील यांनी उभारलेल्या या विद्यापीठात हजारो विद्यार्थी शिक्षण घेत आहेत.
१९८६ मध्ये अनिल जैन हे वाणिज्य आणि कायद्याची पदवी घेऊन, कौटुंबिक व्यवसायात सामील झाले. जो त्यांचे वडील पद्मश्री डॉ. भवरलाल जैन यांनी दोन दशकांपूर्वी सुरू केला होता. त्याच वेळी भारतात राहून श्री जैन यांनी आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेचा आणि शेतकऱ्यांसाठी नवनवीन तंत्रज्ञान कसे आणता येईल याचा अभ्यास केला.
जैन इरिगेशनने भारतातील सर्वात वेगवान विकास साधला, जिथे पुढील ८ ते १० वर्षांमध्ये, ती दरवर्षी तिची उलाढाल दुप्पट करत होती. गेल्या तीन दशकांनी जैन इरिगेशनला सूक्ष्म सिंचनात जागतिक अग्रेसर बनवले आहे. एक बहुराष्ट्रीय कंपनी भारताच्या अंतर्भागातून येणाऱ्या उदयोन्मुख बाजारपेठांमधून निर्माण झाली. यामुळे आधुनिक शेतीकडे भरपूर भांडवल आकर्षित होण्यास मदत झाली आहे, ज्यामुळे भारतीय फलोत्पादन आणि शेतीमध्ये एक लवचिक क्रांती घडून आली आहे.
शेतकऱ्यांना परवडणारे तंत्रज्ञान आणि शाश्वत उपाय दिल्यास ते प्रगती साधू शकतात, त्यामुळे समृद्धी आणि सन्मान मिळवण्यास मदत होते. ‘शेतकऱ्यांना उद्योजक मानणे’ हा त्यांचा मूळ विचार आहे. भारतीय शेतीमध्ये उत्पादकता सुधारण्यासाठी जागतिक तंत्रज्ञान आणि उपाय आणणे ही त्यांची खरी आवड आहे जैन इरिगेशनने सुरू केलेल्या सतत नवनवीन शोधांमधून जैन इरिगेशनने सुरुवातीपासून जवळपास १ कोटी शेतकरी आणि त्यांच्या कुटुंबांचे जीवन बदलण्यास मदत केली आहे. दरवर्षी जैन इरिगेशन कंपनी जळगावमध्ये सुमारे एक लाख शेतकऱ्यांना आमंत्रीत करते. जिथे ते शेती करण्याचे नवीन आणि नाविन्यपूर्ण मार्ग शिकतात. जैन इरिगेशन केवळ शेतकऱ्यांना जागतिक दर्जाची उपकरणे पुरवत नाही तर त्यांचे काही उत्पादन परत विकत घेते आणि जागतिक दर्जाची अन्न उत्पादने बनवते, संपूर्ण कृषी मूल्य साखळी तयार करते. सध्या जैन इरिगेशन सिस्टीम्स लि. ची उलाढाल जवळपास ७ हजार कोटींहून अधिक रुपयांची असून १० हजार सहकारी कार्यरत आहेत. अनिल जैन हे एक अनुभवी व्यावसायिक असून त्यांना ४० वर्षांपेक्षा जास्त अनुभव आहे. ते आपल्या वडिलांचे “सार्थक करुया जन्माचे रुप पालटू वसुंधरेचे” या ध्येय दृष्टीने कार्य करत आहेत.
श्री अनिल जैन हे सध्या खालील विविध संस्थांवर कार्यरत आहेत :
* अध्यक्ष – असोसिएशन फॉर फ्युचर ॲग्रिकल्चर लीडर्स ऑफ इंडिया, मुंबई
* संचालक – PAPSAC-HBS (खाजगी आणि सार्वजनिक वैज्ञानिक, शैक्षणिक आणि ग्राहक अन्न धोरण गट – हार्वर्ड बिझनेस स्कूल), यूएसए
* संचालक – सस्टेनेबल ॲग्रो-कमर्शियल फायनान्स लिमिटेड, मुंबई
* संचालक – गांधी रिसर्च फाउंडेशन, जळगाव
* सदस्य – भारत-इस्रायल सीईओ फोरम, दिल्ली
* सदस्य – CII – राष्ट्रीय कृषी परिषद, दिल्ली
* सदस्य – CII – राष्ट्रीय अन्न परिषद, दिल्ली
* गव्हर्नर मंडळाचे सदस्य – IIT-जोधपूर
सुकाणू समिती सदस्य – कृषी व्यवसायात सामायिक मूल्य निर्माण करा – कृती मंच, मुंबई
